Burn-out door prestatiemaatschappij: pas op voor dit grote gevaar!
Burn-out door prestatiemaatschappij is goed mogelijk. Zeker in Nederland. Ons land is een prachtig land, maar ook eentje met een hoge prestatiedruk. Mede daardoor zien we steeds meer mensen met burn-outs en depressies kampen. Wat kun jij doen om dit gevaar tegen te gaan? Denk net even iets anders en het kan al snel makkelijker dan je denkt!
Kenmerken en gevolgen van de prestatiemaatschappij
Ik heb in verschillende landen gewoond en Nederland is absoluut één van de top prestatiemaatschappijen ter wereld. Het is één van de redenen dat Nederland vaak goed scoort om veel dingen. En dat als relatief klein land.
De keerzijde is de grotere druk op mensen. Overwerken is tegenwoordig heel normaal. Het aantal burn-outs, depressies en mensen die (veel) stress voelen neemt flink toe. Hoe is die prestatiemaatschappij precies ontstaan en waarom is het zo lastig om daaruit te komen?
In de video leer je meer over de prestatiemaatschappij en hoe dit jouw leven beïnvloed. Vond je dit een waardevolle video? Abonneer je hier op mijn Youtubekanaal voor nóg meer gratis tips en inspiratie.
.
Hoe is de prestatiemaatschappij ontstaan?
Veel Nederlanders zijn zich helemaal niet bewust van de prestatiemaatschappij: een maatschappij waarin presteren (meestal in de vorm van werk) voorop wordt gesteld. Hieronder zijn een aantal belangrijke redenen hoe de prestatiemaatschappij tot leven is gekomen.
Ontwikkeling 1: Prestatiemaatschappij begint al vroeg op school (voortgezet onderwijs)
Het begint eigenlijk al op jonge leeftijd. Het onderwijssysteem is gericht op presteren. Rapportcijfers zijn het enige wat telt om goed te scoren. Wanneer je niet goed presteert ontstaat er al snel een beeld van iemand die ‘’niet goed presteert / dom is’’. Als gevolg hiervan begin je ook steeds meer van jezelf te eisen.
Ontwikkeling 2: Prestatiemaatschappij zet door tijdens studie (hoger onderwijs)
Dit gevoel zet door wanneer je een gerichte studie kiest. Ook hier beginnen we onszelf meer en meer druk op te leggen om te presteren. Meer ambities. Meer ‘’laten zien wie je bent’’. Hogere prestaties worden als een soort statussymbool gezien. We leren hier dat we altijd meer willen en altijd ‘’aan’’ moeten staan.
Ontwikkeling 3: Prestatiemaatschappij door werk
Vanuit school en studie neem je gewoontes over die je meeneemt in het leven na je studie; het ‘’echte leven’’. Werk speelt daar een hele grote rol in. In sommige functies moet je altijd beschikbaar zijn en in anderen is overwerken heel normaal.
En als het geen externe factoren zijn, dan zijn er wel de interne factoren. Jij vormt ook een onderdeel van die prestatiemaatschappij. En in die wereld moet je er altijd voor anderen zijn, harder werken én eis je nog meer van jezelf. Onzekerheid en perfectionisme zijn twee belangrijke karaktereigenschappen die hier nog meer kunnen leiden tot stress en uiteindelijk burn-outs.
Heb jij last van een (opkomende) burn-out en/of veel stress? Deze praktische tips voorkomen een burn-out (of helpen je bij het herstel).
.
Ontwikkeling 4: Prestatiemaatschappij op andere vlakken
Werk is een gebied waar iedereen zich wel mee kan identificeren als onderdeel van een prestatiemaatschappij, maar het gaat veel verder dan dat. Zo wil je ook optimaal presteren buiten het werk om.
Je wilt alles goed kunnen: voldoende sporten, gezond eten, een leuke partner vinden, toffe vrienden hebben, werken een uitdagende projecten enzovoort. En voor je het weet ben je zoveel ballen in de lucht aan het houden dat het een kwestie van tijd is voor je er één (of meer) laat vallen!
3 Tips om een burn-out door prestatiemaatschappij te voorkomen
Wil jij voorkomen dat je meegaat in een maatschappij die te snel voor je gaat? Of juist omdat die maatschappij niet bij je past? Dan kunnen deze 3 tips je snel verder helpen!
Tip 1: Bepaal jouw grens
Wees je bewust van de impact die jij kunt maken. Je kunt je (makkelijk) onttrekken aan de prestatiemaatschappij door simpelweg grenzen te stellen. Wat wil je zelf wel en niet toelaten? Hoeveel wil je maximaal werken? En hoeveel wil je maximaal van jezelf vragen op andere gebieden?
Voorbeelden van duidelijke grenzen stellen om stress en burn-out door prestatiemaatschappij te voorkomen:
- Maximaal 40 uur in de week werken.
- Maximaal 1 uur per dag op je mobiel kijken.
- Alleen tussen 9 en 12 telefonisch beschikbaar zijn.
- Minimaal 1 uur per dag tijd voor jezelf pakken (waarin je niets ‘’moet’’ doen)
- Maximaal om 23 uur op bed liggen.
Tip 2: Ga tegen de stroom in indien nodig
Als het nodig is, wees dan niet bang om tegen de stroom in te gaan. Hier zijn een paar voorbeelden van de prestatiemaatschappij versus jouw manier van kijken tegen de maatschappij (en hoe jij zou willen leven):
- Veel werken à Veel vrije tijd
- Altijd beschikbaar zijn à Alleen beschikbaar tussen 13 en 15 uur.
- Overal ja op zeggen à Nee zeggen en werken aan een paar prioriteiten.
- Teveel tegelijk willen doen à Focus op 1 ding.
- In je comfortzone blijven à Soms eens wat anders doen.
- Te druk om te genieten à De tijd nemen om ook te genieten.
Tegen de stroom ingaan lijkt makkelijker dan het is. Echter, je moet heel sterk in je schoenen staan om dit te doen. De kans is namelijk groot dat je vrienden, familie en andere mensen in je omgeving exact het tegenovergestelde denken (en leven!). Zo word je volledig autonoom en kun je een leven leiden op jouw voorwaarden.
Tip 3: Blijf onafhankelijk denken
Het belangrijkste is om altijd onafhankelijk te blijven denken. En steeds weer bij jezelf naar binnen te kijken en jezelf af te vragen of je nu leeft zoals je zou willen leven. Misschien spreekt de prestatiemaatschappij jou heel graag aan en wil je juist wel zoveel mogelijk daarin leven.
Of misschien wil je wel een combinatie. Of wil je er helemaal uitstappen. Alles is mogelijk. Blijf voor jezelf reflecteren, bepaal jouw doelen en onderneem dan de acties die nodig zijn om dat voor elkaar te krijgen.
Omgaan met de prestatiemaatschappij door jezelf te veranderen
Begin bij jezelf. Kijk naar jouw gewoontes en wat je daaraan kunt veranderen. Op die manier kun je stap voor stap beter omgaan met de maatschappij waarin je leeft. Werk je nu teveel of voel je veel stress? Voeg dan meer ontspannende gezonde gewoontes toe aan je leven.
Wil je juist meer uitdaging? Voeg dan doelen toe die jou die uitdaging kunnen bieden. Goed omgaan met de prestatiemaatschappij mag dan simpel lijken. Het vergt ook veel tijd, geduld en discipline. Wil jij stap voor stap ontdekken hoe je blijft doorzetten en volhouden op jouw doelen?
Krijg hier direct toegang tot De Magie van 1 Minuut en ontdek hoe je uitstelgedrag overwint en doelen bereikt in 1 minuut.
Reacties