Goede gewoontes aanleren: 3 geheimen waarom het werkt!

Goede gewoontes aanleren. Het is iets wat ons van nature moeilijk afgaat. En dat is ook niet gek. Gewoontes zijn patronen die je je hele leven al met je meedraagt. Dat verander je niet in één dag. Met deze 3 geheimen kun je goede gewoontes aanleren!

‘Bij alle dingen die we écht belangrijk vinden in ons leven, gaan we door totdat we het kunnen’ – Ben Tiggelaar

Leren van kinderen

Vanaf de geboorte leren kinderen snel nieuwe en meestal ook goede gewoontes aan zoals eten, drinken, lopen, fietsen en zwemmen. Kinderen leren dit in een snel tempo.

De grootste misvatting rond leren is dat het leerproces anders verloopt naarmate we ouder worden. We zouden dan op een ‘volwassenere manier’ leren. Zowel op basis van onderzoek als persoonlijke ervaring weet ik dat die gedachte niet klopt.

De directe ervaring bepaalt of we doorzetten of niet. Gedrag is dé sleutel tussen plannen en resultaten. Eigenlijk is het raar dat we anderen en onszelf pas belonen na een resultaat.

Belonen op gedrag is belangrijker dan belonen op resultaat

Stel je voor dat je binnen twee maanden tien kilo wil afvallen. Je beloont jezelf na die tien kilo met een dagje uit. Om jezelf tijdens het proces te stimuleren, is het verstandig om óók je gedrag te belonen. Je beloont jezelf dus als je bijvoorbeeld drie keer naar de sportschool bent geweest.

Zo blijf je doorgaan met het uitvoeren van je gedrag. En dát leidt uiteindelijk tot het gewenste resultaat. Kortom: resultaten volgen pas later, terwijl we meteen investeren door middel van ons gedrag. Resultaten komen voort uit gedrag. Goede gewoontes aanleren kan alleen door ons gedrag te veranderen.

Het feedbacksysteem

Feedback bestaat uit twee elementen: meten en waarderen. We zullen ons gedrag moeten meten en vervolgens moeten bepalen of we onze voornemens goed hebben uitgevoerd. Alleen als je je gedragsvoornemens hebt uitgevoerd, beloon je jezelf. Het is belangrijk dat je streng en consequent bent voor jezelf.

Je eigen gedrag meten

Alleen al het bijhouden en meten van ons gedrag is een belangrijke stimulans. Toch zijn er weinig mensen die dit doen. Vaak is het lastig om zelf een lijstje bij te houden. Om meten effectief en leuk te maken, volgen hier de drie geheimen om goede gewoontes aan te leren:

1. Meet dagelijks

In de eerste dertig dagen is het cruciaal om je gedrag dagelijks te meten. Dat betekent dus géén dagen overslaan. Geen is geen. Wees streng voor jezelf. Een persoonlijke verandering ontstaat niet ‘zomaar’. Daar moet je iets voor doen.

Door je gedrag dagelijks te meten, dwing je jezelf bezig te blijven met het aanleren van de goede gewoonte. Je blikt terug, kijkt vooruit en beloont jezelf in gedachten of op een tastbare manier.

2. Kies een vast tijdstip

Onze hersenen houden van structuur. Het aanleren van ander gedrag gaat het beste door dit op vaste momenten te doen. Er zijn twee mogelijkheden om een vast moment op de dag te kiezen. Ten eerste kun je letterlijk een vast tijdstip nemen. Bijvoorbeeld ‘elke dag om 19:00 uur drie buikspieroefeningen doen’. Je wijkt dan niet af van de tijd.

De tweede mogelijkheid is het kiezen van een flexibeler moment. Denk na over gewoontes die je elke dag uitvoert. Ontbijten, douchen, tandenpoetsen, werken en televisiekijken kunnen hier voorbeelden van zijn. Belangrijk is dat het om activiteiten gaat die je elke dag doet.

Je kunt dan zeggen ‘elke dag na het avondeten ga ik drie buikspieroefeningen doen’. Als je dit vaak genoeg blijft herhalen, dan gaan je hersenen dit automatisch overnemen. Zo kun je je oude gewoontes veranderen en goede gewoontes aanleren.

3. Houd een eenvoudig lijstje bij

Dit kan een simpele lijst zijn van maandag tot er met zondag. De lijst gaat je herinneren aan het uitvoeren van jouw gedrag. Zorg dat het op een plek ligt waar je het elke dag ziet. Vink af wanneer je het gedrag voor die dag hebt gedaan.

Of je het nu wel of niet hebt uitgevoerd, schrijf achter de dag in één enkele zin op waarom het wel of niet gelukt is. Wat was de reden? Dit helpt je na te denken over je eigen gedrag. Je werkt als het ware aan je eigen feedbacksysteem.

Meten is geen kinderspel

Sommige mensen vinden meten kinderachtig. Ze vinden dat volwassen mensen dit soort dingen gewoon moeten doen. Dat is helaas een misvatting. Ons gedrag wordt slechts in kleine mate door wilskracht gestuurd en in hoge mate door automatismen. Daardoor vergeten we snel om onze goede gewoontes aan te leren.

De ‘DOEN’ mindset

Mensen leren vooral door directe feedback. Daarom moeten we ons nieuwe gedrag meteen vanaf het begin meten en noteren. Let wel: het gedrag, niet de resultaten. Een paar tips om die je nodig hebt voor een DOEN mindset:

Uitstelgedrag kunnen we voorkomen door onze start goed voor te bereiden. Als het niet ‘vanzelf’ leuk is om te beginnen, máák het dan leuk met beloningen.
Denk niet in termen van slagen of falen, maar in termen van leren. Als je je doelen écht belangrijk vindt, kun je niet mislukken, maar alleen leren onderweg.
Vaak zullen we ons gedrag langere tijd moeten blijven meten om nieuwe gewoontes te vormen en terugval te voorkomen. Een jaar of langer is geen uitzondering.
Geslaagde veranderingen werken stimulerend. Wie gemotiveerd raakt om vaker de drie stappen toe te passen, dromen, durven en doen, krijgt meer grip op zijn leven.

3 acties die je direct kunt ondernemen

Meet dagelijks je gedrag: heb ik vandaag mijn best gedaan om mijn gedrag te veranderen?
Kies een vast tijdstip: wanneer ga je het gedrag uitvoeren?
Houd een lijstje bij: hoe ga je je gedrag meten?

Ik ben benieuwd wat je gaat doen om je gedrag te veranderen. Wat voor goede gewoontes ga je aanleren? En hoe pak je dit aan? Laat het ons hieronder weten en inspireer anderen met je persoonlijke verandering!