Eigenschap 1 Covey: Wees Proactief

Wees proactief. Voelt het soms alsof je niet in actie komt? Met de tips uit de ‘The 7 Habits’ van Covey ga je met meer plezier aan de slag!

Leidinggeven aan jezelf

Hoe sta je in het leven? Laat jij je leven overkomen of ga je er zelf mee aan de slag? Om deze vragen te beantwoorden moet je volgens Covey eerst beseffen dat je altijd een keuze hebt. Zelfbewustzijn is het vermogen om na te denken over je eigen denkproces en keuzes.

In het bestverkochte managemenboek aller tijden ‘De 7 Eigenschappen van Effectief Leiderschap’ schrijft Covey het verhaal van Viktor Frankl. Frankl zat tijdens de Tweede Wereldoorlog gevangen in een concentratiekamp. Ondanks de erbarmelijke omstandigheden wist Frankl toch zijn keuzevrijheid te vergroten.

Stimulus en Respons

Keuzevrijheid ontstaat zodra je je bewust bent van je stimulus en respons. Stimulus is de prikkel die je ontvangt. Stel je voor dat je baas altijd de pik op je heeft. Je hoort nooit enige waardering. Het is de verschrikkelijkste baas die je kent. De respons is hoe je op deze situatie reageert. Dit is de plek waar je verantwoordelijkheid over je eigen leven neemt.

Proactief en reactief gedrag

Je kunt nu twee dingen doen. Ten eerste kun je je baas voor de rest van je leven een verschrikkelijk mens vinden. De meeste mensen denken op deze manier. Als je eerder weg kunt van het werk, dan doe je dat. En zelfs als het niet kan, probeer je dingen te verzinnen om het toch te doen.

Ten tweede kun je je eigen gedrag bekijken. Hoe reageer je op je baas? Pak je zelfstandig taken op zonder dat je baas er naar vraagt? En wat kun je doen om je baas te ondersteunen? Heb je daar ooit bij stilgestaan? Je denkwijze wordt juist door de zwaarste beproevingen gevormd. Je bepaalt zelf hoe je reageert op een situatie.

Cirkel van invloed en betrokkenheid

De eerste situatie is reactief gedrag. Door Covey ook wel de cirkel van betrokkenheid genoemd. Je laat je beïnvloeden door wat andere mensen zeggen en legt de schuld buiten jezelf:

Ik moet naar mijn werk
Hij heeft het gedaan
Zo ben ik nu eenmaal (beperking)
Als ik meer tijd had…..

In de tweede situatie vertoon je proactief gedrag. Proactief gedrag is iets anders dan positief denken. Je onderneemt actie. Proactief gedrag betekent verantwoordelijk zijn voor je eigen leven. Je kiest zelf het antwoord. Vertoon je dit gedrag dan zit je in je cirkel van invloed.

De cirkel van invloed zit in je cirkel van betrokkenheid. Hoe groter deze cirkel wordt, des te kleiner de omgevingscirkel. Je leert meer in mogelijkheden dan beperkingen te denken:

Ik wil naar mijn werk
Ik neem de verantwoordelijkheid
Laat ik eens kijken naar andere mogelijkheden
Dat ga ik doen

Aan welke cirkel besteed je de meeste aandacht? Word je gefrustreerd als je in de file staat? Is je dag verpest als het regent? Hoe reageer je op deze situaties?

Proactief gedrag trainen

Let een hele dag op je eigen uitspraken en die van de mensen om je heen. Hoe vaak hoor je reactieve zinnen zoals ‘Ik moet wel’ of ‘Als….. maar’?
Kies een situatie waarin je vaak reactief gedrag vertoond. Bekijk die situatie nu vanuit je cirkel van invloed. Hoe zou je er proactief op kunnen reageren?
Doe deze testen de komende dertig dagen. Richt je aandacht op je cirkel van invloed en train je discipline.